Konieczność ochrony dłużnika przed egzekucją w trakcie
postępowania restrukturyzacyjnego oraz upadłościowego podyktowana jest przede
wszystkim względami praktycznymi. Czynności podejmowane przez komornika mogłyby
zakłócić prawidłowy przebieg postępowań, ostatecznie doprowadzając do swoistego
rodzaju chaosu. Zajęcia komornicze z pewnością utrudniłyby a być może nawet
uniemożliwiłyby dalsze prowadzenie działalności. W takiej sytuacji osiągnięcie
celu restrukturyzacji byłoby niemożliwe. Ustawodawca zdecydował się wprowadzić
w Prawie restrukturyzacyjnym oraz Prawie upadłościowym przepisy ograniczające
prowadzenie egzekucji.
Restrukturyzacja a egzekucje komornicze
Wszystkie cztery postępowania restrukturyzacyjne tj.
postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe,
postępowanie układowe oraz postępowanie sanacyjne zapewniają dłużnikowi ochronę
przed egzekucją. Uregulowania różnią się między sobą, dlatego omówimy je
odnosząc się osobno do każdego z czterech rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych.
Jak restrukturyzacja wpływa na czynności komornicze?
W przypadku postępowania o zatwierdzenie układu z dniem
uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ postępowania
zabezpieczające i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi w celu
zaspokojenia wierzytelności objętych układem ulegają umorzeniu z mocy prawa.
Egzekucje komornicze w przyśpieszonym postępowaniu układowym
oraz w postępowaniu układowym uregulowane zostały w podobny sposób: postępowanie
egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej z mocy prawa układem, wszczęte
przed dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego lub postępowania
układowego, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia postępowania. Nieco
inaczej uregulowane zostały egzekucje z przedmiotu zabezpieczenia, ponieważ wierzyciel,
posiadający wierzytelność zabezpieczoną na mieniu dłużnika hipoteką, zastawem,
zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską może w toku
przyspieszonego postępowania układowego lub postępowania układowego prowadzić
egzekucję, ale wyłącznie z przedmiotu zabezpieczenia. Co więcej, sędzia-komisarz
na wniosek dłużnika lub nadzorcy sądowego może zawiesić postępowanie
egzekucyjne co do wierzytelności nieobjętych z mocy prawa układem, jeżeli
egzekucję skierowano do przedmiotu zabezpieczenia niezbędnego do prowadzenia
przedsiębiorstwa. Łączny czas zawieszenia postępowania egzekucyjnego nie może
przekroczyć trzech miesięcy.
Postępowanie sanacyjne
to ostatni rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego, który omówimy w
odniesieniu do egzekucji komorniczych. W trakcie postępowania sanacyjnego egzekucje,
skierowane do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej, wszczęte
przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego, ulegają zawieszeniu z mocy prawa
z dniem otwarcia postępowania.
Prawo restrukturyzacyjne precyzyjnie określa ograniczenia w
zakresie prowadzenia postępowań egzekucyjnych w trakcie trwania jednego z
czterech rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych. Uregulowania te umożliwiają
przedsiębiorcy skupienie uwagi na reorganizacji przedsiębiorstwa oraz wyjściu z
zadłużenia.